Türkiye’de yurt için yük taşıması yapan yaklaşık 1 milyon kamyon esnafı buluyor. Kurumsal lojistik firmaları dışında genellikle dağınık bir yapıda olan bu kamyoncu esnafı, geleneksel ‘komisyoncu nakliye firmaları’ ile yük bulup para kazanıyor.
Kamyoncuları, nakliyecileri ve onlara yük veren büyük bölümü Küçük ve Orta Boy İşletmelerden (KOBİ) oluşan ‘müşterileri’ için diginak. com'u kuran Oğuzhan Karaca ile sohbet ediyoruz. Benzer çok sayıda girişimin başarısız olduğunu hatırlatarak söze başlıyor ve kendi girişiminin ‘püf noktasını’ şöyle özetliyor: “Kamyoncu yükü teslim edip parayı hemen almak ister. Nakliyeci, komisyon alarak yaşar ama aslında taşıyan ile yük sahibi arasında her şeyden sorumludur, riski üstlenmiştir. Yük veren ise ödemeyi vadeli yapmak ve yükünün de tam zamanında teslim edilmesini (sigorta) ister. Biz bu üçlü yapıda, herkese istediğini tek dijital platformda sağlamayı başardık. Bizden önceki projeler genellikle ‘komisyoncu nakliyecilerin’ işine göz koyan ve onları yok etmeyi amaçlayan iş modelleri geliştirdikleri için başarısız oldu. Benim bir girişimci olarak temel yeniliğim işte ‘komisyoncu nakliyeciyi” çok iyi anlamak oldu. Biz bu ekosistemde herkesin işini sağlama almasına katkıda bulunduk ve hatta hızla büyümelerinin yolunu açtık. Bize göre B2B projelerin sahaya ayak basmadan başarılı olması mümkün değildir ve sahadaki her paydaş çok değerlidir.”
İş hızlı büyüdü, yatırım geldi
1 Ocak 2021’de başladık, 1 Ocak 2023’te, 2,5 milyon dolar değerleme üzerinden, Ünlü A.Ş yüzde 10 hissemizi alarak yatırımcımız oldu. Bu ortaklıktan sonra çok daha yüksek değerlemeler bekliyoruz. 2022 yılında bir önceki yıla oranla iş hacmi bazında 6 kat büyüdük. Şu anda yaklaşık 300 KOBİ’nin yükünü taşıyoruz. Bu sene 400 KOBİ müşteri, 20 milyon kilometre yol, 1 milyon ton yük taşımaya aracılık etmek istiyoruz. İşlem hacmi değerimiz 100 milyon liraya ulaşacak gibi görünüyor. H1, H2 Yetki Belgesine sahip herkes, diginak.com’da kamyoncu ile yükü buluşturan bir dükkân açabiliyor. Biz bu işin, e-ticaret platformu olduk. Öyle ki aylık 2-3 milyon lira kazanan kadın üyelerimiz bile var. Kamyonları yok ama şahıs şirketi kurdular ve yetki belgelerini alarak işe başladılar, çok da başarılı oldular.”
İlham kaynağı ABD’li kamyoncular
Peki kamyoncu esnafı için böyle bir ‘start up girişim’ geliştiren Diginak CEO’su Oğuzhan Karaca kimdir? Balıkesirli, 9 Eylül Üniversitesi’nden elektrik elektronik mühendisi olarak mezun olmuş. 20 yıl kadar Kuzey İrlanda’dan Güney Afrika’ya kadar, geniş bir coğrafyada ABD’li, Avrupalı ve Japon küresel şirketlerinde profesyonel olarak çalışmış. Sonra ailesiyle İstanbul’a yerleşip girişimci olmaya karar vermiş. İlk girişimi lojistik sektöründe olmuş. 1 milyon lira sermaye ile 2016’da kurdukları lojistik şirketi, 2 yılda 50 milyon lira ciroya ulaşınca satmışlar. Oğuzhan Karaca, lojistik sektörünü 360 derece öğrendiği bu girişimin ardından ‘kamyoncu, komisyoncu ve yük sahibini’ buluşturan ‘Diginak.com’u kurma kararı almış. Karaca şöyle anlatıyor işin teknik detaylarını: “Araç tedarik ihtiyacının oluşmasından yükün alıcıya teslim edilmesine kadar tüm adımların dijital yönetilmesini sağlıyoruz. Aslında ilham kaynağımız ABD kamyon taşıma sistemidir. Bizimkine çok benziyor. Bizde kamyoncu genellikle kamyonun sahibidir, ABD’de de öyledir. Öyle ki Türkiye operasyonumuz olgunlaşınca ilk yurt dışı hedefimiz de ABD pazarıdır. Bizim kamyoncumuz şu sıralar tüm giderler çıkıldığında yaklaşık 60 bin lira aylık net kazanç elde edebiliyor ve bu ona ciddi bir özgüven veriyor. Kamyonlarımız genellikle aile kaynaklarıyla satın alınıyor. ABD’de kamyoncu ile yük sahibinin ‘peşin-vade ikilemini’ faktöring ile çözmüşler. Biz de buradan esinlendik ama kendi modelimizde bu iki uç arasına komisyoncu nakliyeciyi de kollayan bir ödeme çözümüyle girdik. Kamyoncu peşin alıyor, yük ödemede sahibi vade istiyorsa farklı bir fiyatı ödemeye razı oluyor ama taşımasını tek muhatapla tam garantili yaptırmış oluyor.”
Oğuzhan Karaca, Türkiye’de bu işin pazarındaki yaklaşık rakamlarını da şöyle özetliyor: “Yurt içindeki yüklerin bir yerlerden başka yerlere taşınması için günde yaklaşık 450 bin araç ataması yapılıyor. Bunun yaklaşık 250 binini komisyoncu nakliyeciler yapıyor. Günlük toplam işlem hacmi ise 42 milyon doları aşıyor. 8 bine yakın kurumsal lojistik firmasının bu pazarda payı küçük. Kamyoncular bile yüklerin yaklaşık yüzde 20’sini doğrudan kendileri alıp taşıyor. Dolayısıyla bu ekosistemin dijitalleşmesinde çok büyük potansiyel yatıyor.”
Depremzede iller için sosyal sorumluluk projesi
11 ilimizi kapsayan deprem bölgesinde işini kaybetmiş lojistik sektörü profesyonelleri için sosyal sorumluluk projesi geliştiren Oğuzhan Karaca, ‘Sıfırdan Başlayalım’ adını verdiği kampanyada ücretsiz sundukları Pro-Forwarder Eğitim Programına katılacak en az 3 yıl lojistik firmalarında satış ve araç tedarik bölümlerinde çalışmış depremzede profesyonellerin kendi işini kurmasını sağlayacak. Karaca, “Eğitim programımızı başarıyla tamamlayacak katılımcılar için Ulaştırma Bakanlığı H1 Yetki Belgesi bedelini biz ödeyeceğiz. Taşımacılık yönetim yazılımını ücretsiz sunacağız. Ayrıca işlerine başlayabilmeleri için gerekli bireysel nakliyeci navlunlarını da ödeyeceğiz. Bunun yanı sıra kendilerine koçluk ve mentörlük yapacağız, müşteri yönlendireceğiz” diyor.
